The
Lilly familie was van Zweedse afkomst zoals veel U.S. burgers.
Tot 1721 was Zweden een machtig land dat van Finland tot Denemarken de kusten van de Baltische Zee veroverd had. Rusland, Polen, Letland, Estland Polen-Litouwen hadden geen vrije toegang tot de Noordzee omdat Zweden de zee-engte van de Sont controleerde.
Dit ontketende de Grote
Noordse Oorlog (1700-1721) waarin bovengenoemde landen een Alliantie
vormden en Zweden verpletterden.
De “Gouden Eeuw” van Zweden was voorbij en het werd een van
de armste volkeren van Europa.
Hongersnood dreef de bevolking tot uitwijken.
Zo ook de Lilly’s; zij emigreerden naar Frans Vlaanderen, de
Low Countries of France (cfr. Nelson Price: Indiana Legends ISBN
1-57860-006-5)
Frankrijk was
in “good terms” met de 13 Engelse “Colonies
in Rebellion” die eerste
Staten van Amerika gingen worden.
Frankrijk hielp de Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog
winnen tegen de gemeenschappelijke Engelse vijand. De vrede tussen
de U.S.A. en Engeland werd getekend in Gent, op 24december 1814, 200 jaar
geleden : de Treaty of Ghent.
In 1789, het jaar dat de Franse Revolutie uitbrak,
emigreerden de overgrootouders van Eli Lilly naar een van die Britse “Colonies”
: Maryland, genoemd naar Queen
Mary. In de hoofdstad Baltimore werd
Eli Lilly geboren op 8 juli 1836.
De familie Lilly verhuisde eerst naar
Kentucky maar streek uiteindelijk neer in Indiana waar Eli in een drukkerij
ging werken. Hier kreeg hij interesse in de scheikunde en ging stage lopen bij
een apotheek, The Good Samaritan Drug
Store, in Lafayette, stadje genoemd naar de Franse edelman die meevocht in
de Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd tegen de Engelsen. De manager van deze
drugstore (Henry Lawrence) was
zijn mentor die hem ook leerde hoe een business te runnen. Eli ging voor apotheker studeren aan de Depauw
University in Greencastle (Indiana) waar hij in 1861 zijn eigen apotheek opende.
Maar 1861 was het jaar dat de Amerikaanse Burgeroorlog
uitbrak.
De Civil War (1861-1865) : een slachtpartij die meer dan 600.000 doden eiste.
De Noordelijke Industriële Staten vochten tegen de
Zuidelijke kolonisten met hun tabak en katoenplantages. De “Blues” hadden arbeidskrachten nodig,
de “Greys” teerden op slavenarbeid..
Veel van de emigranten zoals Lilly’s hadden
hun overtocht naar de Nieuwe Wereld betaald door een contract met de
kapitein te ondertekenen die hen voor vijf jaar als lijfeigene verbond aan kolonialen. Hun afkeer voor de
slavernij was groot.
Eli Lilly rekruteerde manschappen, zocht ‘sponsors’ en
vormde een artillerie-bataljon, vervoegde het reguliere leger en bracht het tot
kolonel van de Noordelijke strijdkrachten. Op het einde van de oorlog werd hij
krijgsgevangen.
Na zijn demobilisatie kocht Kolonel Lilly een katoenplantage (Mississippi). Het
werd een ramp. Eli ’s vrouw Emily
stierf met haar ongeboren kind aan malaria, de plantage ging bankroet door de
droogte . Met zijn zoon Josuah keerde hij
verbitterd terug naar Indiana.(1868).
Hij startte een nieuwe drugstore maar was meer
geïnteresseerd in fabricage van geneesmiddelen. Tijdens de oorlog en in
Kentucky had hij machteloos moeten toezien op zieken en gekwetsten en voelde de
nood aan betaalbare en duurzame medicijnen enkel door artsen voor te schrijven.
. Acht jaar later (1876) had hij
zijn eigen fabriek met laboratorium.
“Eli Lilly, Chemist” stond op het uithangbord.
Eli Lilly was een van de grondleggers
van de F.D.A. (Food and Drug Administration). In 1890 gaf hij het management van zijn
bedrijf over aan zijn zoon. Zelf
engageerde hij zich in talrijke humanitaire projecten. Hij stichtte o.a. een
kinderhospitaal.
Eli Lily stierf jong, amper 59 jaar
oud. (1898).
Eli Lilly and Company groeide uit tot
een van de hoofdspelers in de
farmaceutische industrie.
In de ranking van de “Foundations”, organisaties
die humanitaire dotaties voorzien, staat de Bill and Melinda Gates Foundation op de eerste plaats. Lilly
Endowment (gesticht in 1938) op de 13de .